Ciąża jest procesem dojrzewania człowieka od zapłodnienia do uzyskania zdolności do samodzielnego życia poza łonem matki, stąd czas jej trwania jest indywidualny i dla każdego człowieka inny. Na podstawie długotrwałych obserwacji można powiedzieć, że trwa średnio 281 dni (czyli 40 tygodni lub 10 miesięcy księżycowych). Zakres prawidłowego trwania ciąży to 259 do 303 dni.
Jak się oblicza termin porodu?
Dawniej w celu wyznaczania orientacyjnej daty porodu stosowano regułę Negellego, która dla kobiet miesiączkujących regularnie co 28 dni wygląda następująco:
termin porodu = data pierwszego dnia ostatniej miesiączki ? 3 miesiące + 7 dni
W przypadkach odstępów między miesiączkami dłuższymi lub krótszymi niż 28 dni reguła ta powinna być odpowiednio skorygowana.
Termin porodu a rzeczywistość
Na podstawie badań statystycznych stwierdzono jednak, że tylko 5 procent kobiet rodzi w dniu wyznaczonym regułą Negellego, natomiast u pozostałych 95% dochodzi do zakończenia ciąży w okresie do 21 dni przed lub 21 po terminie wyznaczonym tą regułą.
Istnieje kilka różnych sposobów wyznaczania terminu porodu, gdyż, jak wiadomo każda ciąża ma własny indywidualny czas trwania. Doświadczony położnik jest w stanie dość dokładnie ocenić wielkość dziecka na podstawie poprawnie zebranego wywiadu i klinicznego badania położniczego, niemniej najdokładniejsza metoda to ocena ultrasonograficzna (USG), szczególne wykonana w początkowym okresie ciąży (pierwsze 12 tygodni ciąży). Kilkakrotnie, w odpowiednim odstępie czasowym wykonane pomiary określonych części ciała dziecka pozwalają ocenić szybkość jego rozwoju w łonie matki i po odpowiednie analizie komputerowej wyznaczyć dość dokładny termin porodu, jak również spodziewaną przy porodzie masę ciała dziecka. Prawidłowe zatem wyznaczanie terminu porodu, oparte na wielowymiarowej analizie, połączone z obserwacją wewnątrzmaciczną stanu płodu, pozwala na bezpieczne doprowadzenie do zakończenia ciąży, najczęściej w sposób naturalny, jednocześnie zmniejszając liczbę urazów, najakie może być narażone dziecko.
Co zwiastuje nadejście porodu?
Objawem zapowiadającym zbliżanie się porodu jest obniżenie się dna ciężarnej macicy, obserwowane na 2 do 3 tygodni przed wystąpieniem czynności porodowej. Kobiet odczuwa to jako łatwiejsze oddychanie i zmniejszenie nacisku na żołądek. Na 2 do 3 dni przed porodem może nastąpić odejście, z kanału szyjki macicy, czopu śluzowego w postaci 2 do 3 ml gęstego białego, zabarwionego brązowo lub krwisto śluzu (ciężarna obserwuje wzmożoną wydzielinę z pochwy). Regularna czynność skurczowa mięśnia macicy, czyli tzw. skurcze porodowe, występują co ok. 10 minut, lub odejście wód płodowych w warunkach domowych rozpoznać początek porodu i wymagają zgłoszenia się do ośrodka, w którym nastąpi rozwiązanie.