Zapalenie opłucnej suche zwane jest też zapaleniem włóknikowym, może poprzedzać zapalenie wysiękowe. W 80-90% zapalenie opłucnej, zwłaszcza suche, jest wyrazem zapalenia gruźliczego. Stąd też po jego przebyciu i zakończeniu leczenia chory taki powinien przez przynajmniej 2-3 lata pod kontrolą okresową przychodni
przeciwgruźliczej. Początek zapalenia opłucnej jest zwykle nagły. Rozpoczyna się ono na ogół dość silnym bólem zlokalizowanym w określonej części klatki piersiowej, nasilającym się oprócz wdechu także przy wszelkich wstrząsach w zakresie klatki piersiowej, a więc np. przy kaszlu, kichaniu, skakaniu, skrętach, skłonach. Opisanemu bólowi towarzyszy zazwyczaj suchy kaszel oraz stany podgorączkowe bądź gorączkowe.
Nie znając przyczyny nie wolno w żadnym wypadku lekceważyć opisanych objawów, gdyż pod ich maską może być ukryty poważniejszy proces.
Niekiedy początkowo suche zapalenie opłucnej może "kończyć się" jako zapalenie wysiękowe.