Jednym z niepokojących objawów z którymi należy zgłosić się do lekarza jest świąd odbytu. Objawu tego nie można lekceważyć, gdyż może świadczyć o poważnych zaburzeniach zdrowotnych ? i to zarówno w chorobach wewnętrznych jak i pasożytniczych, skórnych czy chorobach odbytu. Istnieje także forma samoistnego świądu odbytu, który nie może być skojarzony z żadną konkretną chorobą.

Jakie są przyczyny świądu odbytu?

U dzieci przyczyną świądu odbytu są zazwyczaj skażenia owsikami. Owsiki są to prawie centymetrowej długości robaki osiedlające się w dolnych odcinkach jelita. Zwłaszcza nocą samice pełzną i składają jaja w odbycie od 5000 do 10 000 jaj.

Do zakażenia owsica dochodzi po zjedzeniu brudnych warzyw lub przez bezpośredni kontakt z zakażonym dzieckiem. U dzieci często dochodzi do nawrotów choroby, gdyż w wyniku drapania się, jaj owsików gromadzą się pod paznokciami i drogą pokarmową trafiają z powrotem do organizmu.

Inną przyczyną świądu odbytu mogą być hemoroidy, zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne. Świąd towarzyszący hemoroidom przechodzi czasem w wyjątkowo przykry ból.

Przyczyną świądu odbytu może być także wyprysk lub inne schorzenie skóry, takie jak na przykład grzybica lub łuszczyca. Świąd może mieć także tło alergiczne.

Często objaw ten występuje u pacjentów z nieleczoną cukrzycą oraz chorych na żółtaczkę.

Długotrwałe stosowanie antybiotyków może także spowodować wystąpienie objawów świądu. Oprócz tego świąd odbytu może przejściowo wystąpić przy biegunce, po zjedzeniu ostrego dania lub po oddaniu bardzo twardego stolca.

Świąd odbytu może powodować pot wpływający w okolicę odbytu podczas wysiłku fizycznego.

Jak poradzić sobie ze świądem odbytu?

Najważniejsze jest utrzymanie higieny odbytu po każdorazowym oddaniu stolcu. Kał w czasie biegunki silnie narusza skórę okolicy odbytu, dlatego należy wówczas używać miękkiego papieru toaletowego i dodatkowo wilgotnej chusteczki lub ręcznika.

Do mycia stosować ciepłą wodę, bez mydła, gdyż może powodować podrażnienie skóry. Jednym z niezbędnych zabiegów higienicznych jest staranne mycie rąk dużą ilością wody bezpośrednio po oddaniu stolca.

Osobom nadmiernie się pocącym poleca się stosowanie talku. Należy także nosić luźne spodnie i bieliznę. Pacjenci, a zwłaszcza dzieci cierpiące na owsicę powinny mieć krótkie paznokcie oraz starannie myć ręce najlepiej szczoteczką. W ten sposób można zapobiec osadzaniu się jaj owsików  pod paznokciami. Należy również unikać drapania okolicy odbytu, gdyż ulga jest tylko chwilowa, a później dolegliwości się nasilają. Jeśli świąd jest wyjątkowo przykry, należy poprosić lekarza lub farmaceutę o maść łagodzącą.