Jakie są przyczyny powstawania bólu w chorobie nowotworowej?

1.W miarę wzrostu nowotworu w organizmie zachodzą zmiany

2.nowotwór rozwija się i wnika w tkanki w okolicy, są to tkanki miękkie, nerwy, kości

3.dolegliwości bólowe spowodowane są również przez przerzuty, które mogą powodować obrzęk i uciskać okoliczne tkanki

4.ból może powstawać w wyniku naruszenia ciągłości tkanek w przebiegu operacji czy biopsji

5.również po radioterapii może dojść do uszkodzenia nerwów i powstawania bólu, podobnie w przypadku chemioterapii

WAŻNE:

1.Należy przede wszystkim rozpoznać przyczynę bólu ? tylko w ten sposób można wybrać odpowiedni sposób leczenia.

2.Ból może być intensywniej odczuwany przez chorego jeśli cierpi na bezsenność, depresję, nerwicę, bardzo silnego stresu ? w tym przypadku można pomyśleć o podaniu leków nasennych, przeciwdepresyjnych, uspokajających

POZIOM LECZENIA BÓLU 1

SYTUACJA: ból występuje, jest słaby, ale wymaga podania środków przeciwbólowych

PARACETAMOL:

- dawka do 4 g na dobę

- nie stosować dłużej niż 10 dni

- dawkę skonsultować z lekarzem prowadzącym

KWAS ACETYLOSALICYLOWY

- zwiększa czas krzepnięcia krwi, podrażnia żołądek
- może wchodzić w interakcje z lekami przeciwnowotworowymi

 NIESTERYDOWE LEKI PRZECIWZAPALNE

- stosuje się je w przypadku nie działania paracetamolu
- nie należy zwiększać zalecanej dawki ? nie zwiększa to skuteczności

- mogą uszkadzać żołądek

Jeżeli ból nie ustępuje w ciągu doby od podania w/w leków należy przejść do pułapu drugiegio.

POZIOM LECZENIA BÓLU 2

SYTUACJA: ból o średnim natężeniu, na który nie działają leki z poziomu 1

KODEINA:

- często łączona z paracetamolem

- może powodować trudności z wypróżnianiem

TRAMADOL:

- może być stosowany pojedynczo lub w połączeniu z paracetamolem

- niestety ma dużo skutków ubocznych

BUPRENORFINA

- najsilniejszy z leków z 2 poziomu, powinien być stosowany tylko, gdy wcześniejsze nie działają

- stosowany raczej podjęzykowo, dożylnie, w postaci plastrów

- działanie plastrów ujawnia się po kilkunastu godzinach, w tym czasie podawać inne leki

przeciwbólowe

LECZENIE BÓLU 3

SYTUACJA: bardzo silny ból i konieczność zastosowania bardzo silnych środków

MORFINA:

- rozpoczyna się od podania małych dawek doustnych

- można delikatnie zwiększać dawki do momentu uzyskania efektu przeciwbólowego

- działa zapierająco

FENTANYL:

- o około 100 razy silniejsza niż morfina

- stosowana w postaci plastrów

- nie należy samodzielnie zwiększać dawki

- działanie plastrów ujawnia się po kilkunastu godzinach, w tym czasie podawać inne leki

PENTAZOCYNA

- jako dodatkowe leczenie przy stosowaniu opioidów

- dość słabe działanie

- może powodować depresję oddechową

PETYDYNA

- stosowany doraźnie w przypadku silnych bólów

- niezalecany w przypadku bólu przewlekłego

OCENA NATĘŻENIA BÓLU

- można stosować prostą skalę VAS

- skala 0-10, gdzie 0 to brak bólu, a 10 to najsilniejszy ból

- jeśli wartości wahają się od 0 do 3 ? leczenie jest prawidłowe

- jeśli VAS=7 lub więcej to należy błyskawicznie włączyć leczenie

- inne skale opisowe: brak bólu, ból słaby, umiarkowany, silny

ważne!!!

1.zaczynamy od podawania najsłabszych leków, jeśli przestają działać sięgamy po to z wyższego poziomu

2.dokładnie przestrzegamy godzin przyjmowania leków, aby stężenie leku było stałe

3.można podać dodatkowe leki w przypadku szczególnie silnych bólów

4.należy podawać również leki wzmacniające działanie innych leków przeciwbólowych

5.należy łagodzić skutki uboczne działania leków przeciwbólowych