?Sport to zdrowie? jest to prawda przekazywana z
pokolenia na pokolenie. Od zarania dziejów wpływ aktywności fizycznej na
zdrowie człowieka był przedmiotem analiz wielu znanych i cenionych badaczy.Dzięki temu, wiedza na temat korzyści płynących z
uprawiania regularnych treningów, z roku na rok jest coraz pokaźniejsza. Czy
jednak owa wiedza przyczynia się do inicjowania w nas potrzeby aktywnego
spędzania czasu? Program ?Cała Polska leczy nadciśnienie? postanowił przyjrzeć
się dokładnie statystykom, które pomogą uzyskać odpowiedź na to pytanie.
Według
wytycznych WHO/ISH dotyczących leczenia nadciśnienia tętniczego priorytetowym,
a zarazem nieodłącznym działaniem, zalecanym przez lekarzy w celu minimalizacji
objawów nadciśnienia, jest leczenie niefarmakologiczne. Jedną z jego składowych
stanowi regularna aktywność fizyczna. Powszechnie wiadomo, że uprawianie
sportów wywiera wyjątkowo korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Ludzie aktywni
cieszą się lepszą pamięcią, koncentracją, mają więcej energii oraz wolniej się
męczą. Dodatkowo poświęcając każdego dnia ok. 30-60 min na systematyczny ruch
tracimy zbędne kilogramy, a co za tym idzie przeciwdziałamy bardzo poważnej
chorobie ? otyłości, której często towarzyszy nadciśnienie tętnicze. Sprawia to
jednoznacznie, że redukcja masy ciała jest jedną z najskuteczniejszych
strategii obniżania ciśnienia. Istotny jest także fakt, że regularny wysiłek
fizyczny wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych, co przyczynia się do obniżenia
ciśnienia. Udowodniono, że aktywny tryb życia może zmniejszyć wartości naszego
ciśnienia tętniczego nawet do 10 mmHg. W związku z tym, systematyczny trening
redukuje ryzyko wystąpienia zawału serca, osteoporozy, udaru czy cukrzycy.
Warto także pamiętać, że sport oddziałuje na stan naszego ducha. Aktywność
fizyczna wpływa na dobry nastrój i samopoczucie, a bardzo często jest elementem
umożliwiającym rozładowanie kłębiących się w nas emocji. Analiza danych z 36
badań Cochrane Collaboration pokazuje, że dzięki ćwiczeniom fizycznym można
zredukować śmiertelność całkowitą społeczeństwa na poziomie 27%.[1]
Czy jesteśmy aktywni?
Można
zatem stwierdzić, że słowa wypowiedziane przez Tissota w XVII w ?Ruch może zastąpić wszystkie lekarstwa, ale
żadne lekarstwo nie jest w stanie zastąpić ruchu? są aktualne do dnia
dzisiejszego. Tak obszerna wiedza na temat licznych korzyści, wynikających z
regularnego uprawiania sportu, powinna
motywować wszystkich bez wyjątku do trenowania, po to, by cieszyć się zdrowiem.
Czy jest tak w rzeczywistości? Jak wynika z aktualnego raportu AHA, ponad 2/3
badanych, cierpiących na nadciśnienie tętnicze, przyznaje, że uprawia sporty
sporadycznie. Dodatkowo wyniki opublikowane na łamach Hypertension pokazały, że
prawie 26% mężczyzn i 14% kobiet nie wykonuje żadnego rodzaju aktywności
fizycznych. [2]
Zasady bezpiecznego
treningu dla nadciśnieniowca
Istotny
jest fakt, że tak naprawdę nie trzeba uprawiać treningów forsujących organizm,
a wystarczy umiarkowany, ale za to regularny wysiłek fizyczny. Dla
nadciśnieniowca najkorzystniejsze są sporty aerobowe, czyli takie, dzięki
którym organizm pobiera duże ilości tlenu, pobudzając do pracy cały układ
krążenia. Do takich sportów należą m.in. spacery, jogging, jazda na rowerze czy
pływanie. Wiadomo, że początki są
najtrudniejsze. W związku z tym, w momencie podjęcia decyzji
o rozpoczęciu ćwiczeń, powinniśmy pamiętać o kilku zasadach, m.in.:
Zasana Nr 1
Pamiętaj
o dostarczaniu organizmowi odpowiedniej ilości płynów. Wysiłek fizyczny
powoduje wzmożone pocenie się, a co za tym idzie nadmierną utratę wody. Z tego
też względu, niezmiernie istotne jest picie tak przed, jak i po treningu, aby
uzupełnić braki.
Zasada Nr 2
Nie
ćwicz z pełnym brzuchem. Po spożyciu obfitego posiłku najlepiej odczekać ok. 2
godziny. Intensywne ćwiczenia prowadzone bezpośrednio po posiłkach mogą
spowodować zaburzenia czynności trawiennych, doprowadzając nawet do poważnych
schorzeń, takich jak np. choroba wrzodowa.
Zasada Nr 3
Pamiętaj
o rozgrzewce, gdyż pozwala ona przygotować organizm do cięższego wysiłku. Każda
rozgrzewka powinna zawierać ćwiczenia pozwalające na rozciągnięcie mięśni i
więzadeł. Dzięki niej ryzyko przeciążenia organizmu będzie mniejsze, a
dyskomfort wynikający z tzw. ?zakwasów? mniejszy.
Zasada Nr 4
Ćwicz
systematycznie. Tylko dzięki regularnym treningom możliwe jest osiągnięcie
pożądanych rezultatów. Najlepiej na trening przeznaczmy stałą, tak aby zagościł
jako stały element naszego dziennego harmonogramu. Jeżeli nasz tryb życia nie
pozwala na wyodrębnienie takiej pory, pamiętajmy, że każda okazja na aktywność
fizyczną jest dobra. Zamieńmy auto na rower, a zamiast windy wybierzmy schody.
Czasami nawet sami nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele działań możemy wprowadzić
w codziennym życiu bez konieczności wyodrębniania dużej ilości czasu.
Zasada Nr 5
Unikaj
sportów siłowych, takich jak podnoszenie ciężarów, czy sztuki walki. Tego typu
aktywności powodują gwałtowne skoki ciśnienia, które dla nadciśnieniowca są
bardzo niewskazane.
Do
biegu?gotowi?START!
Co jest potrzebne,
żeby rozpocząć aktywność fizyczną? Przede wszystkim dobre chęci i pozytywne
nastawienie. Dlatego właśnie powinniśmy wybrać taki rodzaj sportu, który sprawi
nam przyjemność. Dzięki temu, będziemy mieli większe szanse na utrzymanie
systematyczności treningów. Nie czekajmy zatem, rozpocznijmy bieg w kierunku
zdrowia!
[1]
Cegła B, Filanowicz M, Dowbór-Dzwonka A, Szynkiewicz e, Aktywność fizyczna
pacjentów z nadciśnieniem tętniczym a jakość ich życia, Pielęgniarstwo
Chirurgiczne i Angiologiczne 2012; 1:26-33.
[2]
Bronkowska M, Matrynowicz H, Żmich K iwsp. Wybrane elementy stylu życia oraz
wiedza żywieniowa otyłych osób z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym. Arterial
Hypertension 2009, 13:266-274.