Jeszcze kilka lat temu dysleksja uważana była za dziwną, niespotykaną przypadłość, bardziej kojarzoną z lenistwem niż z faktyczna chorobą. Obecnie do jednej klasy uczęszcza nawet kilku uczniów z zaświadczeniem stwierdzającym tą chorobę. Mimo, że problem stał się tak powszechny, dla wielu dysleksja wciąż kojarzona jest tylko ze szkolnymi błędami ortograficznymi.
Dysleksja rozwojowa, czyli specyficzne trudności w nauce czytania i pisania to zaburzenie objawiające się trudnościami w nauce czytania i pisania, mimo stosowania standardowych metod nauczania Jest ona spowodowana zaburzeniami podstawowych funkcji poznawczych wzrokowych, słuchowych i percepcyjno motorycznych, co często uwarunkowane jest genetycznie.
Miejsce dysleksji w naszym życiu.
Na temat dysleksji zostało napisane i powiedziane w ostatnich latach mało i dużo zarazem. Dużo o tyle, że problem jako taki został rozpoznany, zdefiniowany i uzyskał pewną rangę w przepisach prawa oświatowego mając przełożenie na określone ulgi i przywileje ucznia dyslektycznego w systemie szkolnym. Mało - ponieważ zjawisko w dalszym ciągu jest nierozpoznawalne w niektórych indywidualnych przypadkach, rozpoznawalne zbyt późno, czyli przeważnie wtedy, gdy przejawia się w postaci mniejszych lub większych trudności szkolnych dziecka.
Wielu rodziców jeszcze w ogóle nie zetknęło się z określeniem dysleksja i zupełnie nie rozumie co to pojęcie znaczy. Często również nauczyciele istoty tego problemu nie rozumieją w związku z czym postrzegają trudności uczniów w kategorii ich lenistwa, a nie dysfunkcji, uniemożliwiających sprostanie wymaganiom.
Rozpoznanie
Zgromadzona do tej pory wiedza, wykorzystana w odpowiedni sposób, umożliwia wczesne wykrycie dysleksji. Dysleksję rozpoznaje się porównując zachowania dziecka do opracowanych i opisanych w literaturze symptomów występujących w kolejnych stadiach rozwoju dziecka.
Pierwsze objawy, czyli opóźniony lub nietypowy rozwój ruchowy możemy zauważyć już w wieku niemowlęcym, kiedy dziecko nie raczkuje lub ma trudności z utrzymaniem równowagi w pozycji siedzącej.
Podobnie w wieku 2-3 lat, pojawiają się trudności manualne, mała sprawność w zakresie samoobsługi i zabawach a także opóźniony rozwój mowy.
Symptomami dysleksji, które ujawniają się w wieku przedszkolnym jest przede wszystkim niska sprawność ruchowa. Dziecko sprawia problemy czynności związane z zabawą i nauką takie jak: budowanie z klocków, rysowanie, układanie puzzli czy nauka jazdy na rowerku trzykołowym. Ważnym objawem jest opóźniona laterencja, czyli brak przejawów preferencji jednej ręki.
U starszych dzieci pojawia się wadliwa wymowa (np. przestawianie głosek i sylab, błędy w budowaniu wypowiedzi, błędy gramatyczne) oraz trudności w nauce czytania.
U wielu dzieci dysleksje zauważa się dopiero w szkole.
Leczenie
W przypadku podejrzeń, że dziecko jest dyslektykiem, najlepiej zwrócić się o pomoc do specjalisty; logopedy, psychologa.
Należy pamiętać, że dziecko nie musi czekać na zdiagnozowanie dysleksji rozwojowej, aby uczestniczyć w zajęciach terapii. Już zaliczenie do tzw. grupy ryzyka dysleksji jest wystarczającym powodem do podjęcia pracy z dzieckiem. Zajęcia te mają charakter stymulujący rozwój intelektualny i poznawczy. W leczeniu dysleksji obowiązuje zasada: im wcześniej, tym lepiej.
W leczeniu dobre rezultaty przynosi terapia logopedyczna z elementami Dennisona bądź terapia integracji sensorycznej.
Sylwia Więconek Piątek
Neurologopeda