O bolesnych stosunkach płciowych mówi się wtedy, gdy kobiet odczuwa ból przy wprowadzaniu członka do pochwy i wykonywaniu przez partnera ruchów frykcyjnych.

Przyczyny bolesnych stosunków mogą być małe skaleczenia w pochwie lub jej niedostateczne nawilżenie. Bolesne stosunki mogą być również spowodowane jakimiś blokadami psychicznymi np. brakiem związku uczuciowego z partnerem, czy negatywny stosunek do seksu.

Wąskie wejście do pochwy
U większości młodych dziewcząt wejście od pochwy jest bardzo wąskie. Również u kobiet po okresie przekwitania wejście do pochwy zwęża się w efekcie procesu kurczenia się. W tym przypadku pomocne mogą okazać się użycie kremu nawilżającego.

Niedostateczne nawilżanie pochwy
Brak wydzielania u kobiet śluzu w fazie podniecenia seksualnego, powodują niedostateczne nawilżenie pochwy, jak również jedna z przyczyn bolesnych stosunków. Za wydzielanie śluzowatej wydzieliny nawilżającej pochwę pod wpływem podniecenia seksualnego odpowiedzialne są gruczoły Bartholina oraz gruczoły znajdujące się w błonie śluzowej pochwy. Do zaburzeń wydzielania śluzu dochodzi jednak rzadko.  

Zapalenia
Bolesność przy stosunku towarzyszy niemal zawsze stanom zapalnym pochwy. Niezależnie od przyczyn zapalenia z pochwy wydostają się zawiesiste upławy o nieprzyjemnym zapachu. Występuje też zaczerwienienie i świąd sromu.

Zmiany organiczne miednicy mniejszej
Jeśli ból pojawi się w momencie, gdy penis znajduje się już głęboko w pochwie, to jego przyczyną mogą być zmiany organiczne w miednicy mniejszej. Zmiany te powstają wskutek bliznowaceń po zabiegach operacyjnych lub po nowotworach.

Napięcie mięśniowe
Polega ono na występowaniu ciągłych stanów lękowych powodujących wzmożone napięcie mięśni gładkich w miednicy mniejszej. Kurcz mięśni utrzymuje się stale. W leczeniu stosuje się metody poprawiające ukrwienie miednicy mniejszej, na przykład nasiadówki lub kąpiele borowinowe. Podczas stosowania kuracji z kuracjami borowinowymi korzystne jest czasowe zaprzestanie współżycia z partnerem.

Pochwica
Jest to zespół psychofizyczny, który najczęściej uniemożliwia odbycie stosunku płciowego. U kobiet, na myśl o współżyciu dochodzi do mimowolnych skurczów mięśni, które zamykają wejście do pochwy.