Wolem nazywamy powiększenie tarczycy. Powiększeniu mogą ulec różne części tarczycy. Wole może się uwidacznić na szyi lub rozrastać za mostkiem i w klatce piersiowej (co w przeciwieństwie do wola na szyi można stwierdzić dopiero na zdjęciach rentgenowskich). Wole może przebiegać trojako: z nadczynnością, niedoczynnością tarczycy lub prawidłową czynnoscią tarczycy (wole obojętne - zwane inaczej eutyreotycznym).
Wole proste jest przerostem tarczycy spowodowanym niedoborem jodu. Zazwyczaj wiąże się to z niedobotem tego pierwiastka w pokarmach. Rzadziej związane jest z zawartością w produktach spożywczych czynników wolotwórczych, czyli związków chemicznych, które zmniejszają wychwytywanie jodu i powodują przerost tarczycy. Związki takie zawarte są np. w kapuście, grochu, fasoli (tiocyjanki, kobalt, nadchlorany, tiomocznik). Tarczyca powiększona jest równomiernie. Wole pojawiające się w okresie dzieciństwa, prowadzi do upośledzenia sprawności fizycznej i psychicznej. U osób dorosłych nie powoduje większych zaburzeń.
Wole młodzieńcze, jak nazwa wskazuje, dotyka młodych osób będących w okresie dojrzewania płciowego. Może przebiegać z objawami niedoczynności tarczycy takimi jak
-spowolnienie rozwoju psychicznego,
- gorsze wyniki w nauce,
- sucha skóra,
- zmniejszona przemiana materii i przyrost masy ciała.
Z kolei wole nowotworowe może być spowodowane guzami łagodnymi (gruczolaki) lub złośliwymi (raki). W wyniku zapalenia toczącego się w tarczycy pojawić może się wole guzkowe. Powstają wówczas małe guzki w gruczole. Zwykle postać ta dotyczy kobiet w ciąży lub osób z zaburzeniami hormonalnymi. Guzki tarczycy dzieli się na "zimne" - niewydzielające hormonów i "gorące" - wydzialające nadmiar hormonów. "Gorące" guzki zwykle są leczone operacyjnie.
Czasami występuje również wole limfocytarne (czyli tzw. choroba Hashimoto). Jest ono wynik przewlekłego zapalenia tarczycy, prawdopodobnie na tle infekcji wirusowej.